haagwinde-2015-4

‘Klompenhout’ was de bestemming voor vele populieren in de Hollandse historie. Toen de halve bevolking uit armoede (stedelingen) of gebruiksgemak (boeren) nog op houten instappers rondliep. Hollandser kan populierenhout niet worden uitgebeeld. En in onze steden, maar ook langs dijken worden populieren vooral aangeplant vanwege hun snelle groei.

Een mysterieuze vogel verschijnt steeds vaker aan de slootranden van onze polders. Een schuwe witte reiger die schijnbaar nog moet wennen in ons verstedelijkte landschap, maar die onstuitbaar oprukt in de Randstad. Het is de grote zilverreiger (Ardea alba) die vanuit het oosten van Europa nu ook onze delta heeft ontdekt.

Schreef ik in maart 2012 nog over onze pogingen om ‘natuur’ in bestemmingsplannen te behouden, anno 2015 is het er niet beter op geworden. Den Haag heeft prachtig groenbeleid, waarin precies wordt aangegeven welk groen van belang is voor natuur en ecologische verbindingen. Sinds 2012 wordt dit echter in bestemmingsplannen niet meer als natuur bestemd. Zo zijn Klein Zwitserland, Sorghvliet en Meer en Bos nog wel bestemd als ‘natuur’ , maar de Scheveningse Bosjes niet. Voor de Nieuwe Scheveningse Bosjes staat echter wel in de regels dat zij zijn bestemd als ecologische verbindingszone en natuurgebied.

“Van onderen”, was een veel gehoorde kreet die op zaterdag 7 november tijdens de Nationale Natuurwerkdag in park Oosterbeek werd gehoord. Met enig geruis viel er dan een lange boomstaak languit op de bosbodem. Een twintigtal vrijwilligers werkte zich in het zweet. En vogelrustgebied Van Dongen profiteerde van deze grote onderhoudsbeurt.

Tussen de jaren vijftig en zeventig van de vorige eeuw werd de Huntingdon-iep – Ulmus hollandica ‘ Vegeta’ – geïntroduceerd als resistent tegen de iepziekte en massaal aangeplant in Nederland. Deze soort gold toen als de vervanger van de Hollandse iep – Ulmus hollandica ‘Belgica’ , die zeer gevoelig bleek voor iepziekte. Inmiddels is de ‘Belgica’ zeldzaam geworden in het Haagse straatbeeld.

De gemeente heeft haar plannen voor het Internationaal Park ter inzage gelegd. Iedereen kan reageren tot 3 januari 2016. Waar gaat het om? Het oorspronkelijke uitgangspunt was om zes grote groengebieden te verbinden. Nu zijn de plannen beperkt tot de Scheveningse Bosjes en het Westbroekpark. En de landschapsarchitecten van LOLA hebben hun fantasie de vrije loop gelaten.

Bomenliefhebbers zullen bij een duinwandeling niet veel bijzondere boomsoorten aantreffen, maar des te meer bijzondere groeivormen. In het duinlandschap zijn er grote verschillen in het z.g. microklimaat. Zo kan in een klein dal het hele jaar door een zo mild klimaat heersen, dat daar zelfs in de winter de varens groen blijven, terwijl een paar meter verder, op een wat hoger gelegen plek, geen plantje het uithoudt. Dit leidt nogal eens tot bijzondere groeivormen, soms zo wonderlijk, dat je je afvraagt: ‘hoe kan dat eigenlijk’ ?

De AVN wordt regelmatig om advies gevraagd bij voorgenomen plannen. Maar nog niet eerder werden we betrokken bij de planvorming van een Vinexlocatie waar braakliggende grond wordt omgevormd tot woonwijk. “Er staan binnenkort een paar honderd wilgen op de kapaanvraag”, meldde de projectleider. Daar wilde ik wel even naar gaan kijken. Met laarzen aan door de polder achter het Hofbad in Ypenburg.

Het verschil tussen boom en struik is bij de meeste houtige gewassen al vanaf het ontkiemen goed te zien. Zo vormen eiken, esdoorns en populieren al meteen een enkelvoudig stammetje. Anders is dat bij bomen als de Perzische ijzerhoutboom (Parrotia) en de Turkse iep (Zelkova), die vlak boven de grond al zijtakken ontwikkelen. Hier is dan nog wel sprake van een korte enkelvoudige stam die goed herkenbaar is. Er zijn echter ook planten, die zowel in struik- als in boomvorm voorkomen of waar de struik later uitgroeit tot een boom. Hierbij is het onderscheid minder duidelijk. Tot deze groep behoort de gele kornoelje.