Nationaal Park Hollandse Duinen

Georgette Leltz, directeur
Nationaal Park Hollandse Duinen

 

Nationaal Park Hollandse Duinen
Hollandse Duinen beslaat het hele Zuid-Hollandse kustlandschap, inclusief de vooroever, het strand, de jonge en oude duinen, de uitgestrekte strandwallen en strandvlaktes. Zandbanken gaan over in embryonale duinen. Witte duinen in een mozaïek van vochtige duinvalleien, duinstruweel en grijze kalkrijke en kalkarme duinen. Duinbossen, duinmeren en heideterreinen maken het plaatje compleet in combinatie met binnenduinrandbos, park-/landgoedbos en diverse graslandtypes. Kortom een enorm divers en rijk landschap met grote biodiversiteit. Maar ook een gebied in het drukste deel van ons land waar 1,2 miljoen mensen wonen en werken.

De natuur staat onder druk in Nederland en ook in de Randstad. De biodiversiteit neemt steeds meer af en het stikstofprobleem is voorlopig nog niet opgelost. Al deze ontwikkelingen vragen om een aanpak die de grenzen van eigendom en beheer van gebieden overstijgt. Een aanpak die binnen Hollandse Duinen wordt nagestreefd.

 

Waar moet een nationaal park aan voldoen?
Door het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur is in het Beleidsprogramma voor Nationale Parken 2024-2030 vastgelegd aan welke voorwaarden een nationaal park in Nederland moet voldoen. Het moet een minimale omvang hebben van duizend hectare. Ook moeten er bijzondere natuur- en landschapswaarden aanwezig zijn. Omdat de status van nationaal park geen wettelijke bescherming aan een gebied geeft, moeten gebieden die onderdeel uitmaken van een nationaal park al beschermd zijn. Zoals door Natura 2000 (N-2000), Natuurnetwerk Nederland (NNN), maar ook erfgoedbescherming valt daaronder. Daarnaast is het van belang dat in het nationaal park door organisaties gezamenlijk gewerkt wordt aan de ambities van het park.

Om daaraan invulling te geven is voor Hollandse Duinen een onderscheid gemaakt tussen het gebied waarvoor de status van nationaal park aangevraagd is en het samenwerkingsgebied Hollandse Duinen:

 

Officiële nationaal parkgebied
Het kerngebied beslaat een gebied van ruim 18.000 hectare en dat omvat alle natuurgebieden (N-2000, NNN en gemeentelijke natuurgebieden), gebieden met een erfgoedstatus (waaronder Kroonjuweel, cultureel erfgoed en landgoedbiotopen). Ook bevat het alle waterlichamen die aangewezen zijn binnen de Kaderrichtlijn water.

 

Samenwerkingsgebied
Om de ambities en doelen binnen het officiële nationaal park te behalen is samenwerking in een veel breder gebied nodig. Het samenwerkingsgebied omvat het gehele kustlandschap van Zuid-Holland van ruim 45.000 hectare.

 

De partners van Nationaal Park Hollandse Duinen
Er is gekozen voor de vorming van een netwerkorganisatie, een samenwerkingsvorm binnen een gebied met 1,2 miljoen inwoners. Naast de provincie Zuid-Holland zijn 14 gemeenten, waaronder Den Haag, daarbij aangesloten. Daarnaast de natuur- en waterbeheerders en duinwaterbedrijf Dunea. Maar ook diverse bedrijven en maatschappelijke organisaties doen mee, waaronder de AVN. Al deze partners werken binnen Hollandse Duinen samen aan het versterken van de waarden in het gebied, zoals natuur, recreatie, erfgoed, (drink)water, kustveiligheid en landschap. Uiteindelijk met als doel een gezonde leefomgeving en vestigingsklimaat voor mensen, dieren en planten.

Dat gebeurt door het uitvoeren van projecten waarin bijvoorbeeld natuur- en recreatiegebieden onderling verbonden worden. Zoals het project “Van Zee tot Zweth”, dat bedoeld is om een groene buffer en natuurverbinding te realiseren op de grens van Den Haag en Westland. Maar ook het versterken van de landgoederenzone in Rijswijk als natuurlijk en cultureel onderdeel van het grote Zuid-Hollandse kustlandschap.

Daarnaast is de ambitie om door educatie en communicatie het bewustzijn groter te maken van het waardevolle gebied van Hollandse Duinen. Het is de bedoeling dat mensen het gebied in hoofden en harten sluiten en het daardoor willen beschermen. Immers onbekend maakt onbemind. Een mooi voorbeeld hiervan is de “Zorg voor”-campagne die door steeds meer NPHD-partners wordt gevoerd in hun eigen terreinen in het broedseizoen. Met spandoeken en via sociale media worden mensen ervan bewust gemaakt hoe zij ervoor kunnen zorgen dat ze bijvoorbeeld broedvogels de nodige rust geven tijdens het broedseizoen. Om het nationaal park dichtbij mensen te brengen is ook het project Groene Tuinen in Hollandse Duinen gestart. Hier worden inwoners van het gebied op weg geholpen om hun eigen tuin natuurlijker te maken, te vergroenen. Via een website zijn gratis tuinontwerpen en daarbij behorende boodschappenlijstjes van planten te downloaden (www.groenetuinen.nu). Doel hiervan is om ook in het stedelijk gebied meer natuur te brengen, elke vierkante meter meer groen is winst voor NPHD, voor de natuur en maakt de stad meer klimaatbestendig.

 

Hoe nu verder met de aanvraag
De statusaanvraag van Hollandse Duinen wordt beoordeeld door de adviescommissie Nationale Parken die het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur adviseert over nationale parken. De staatssecretaris neemt het advies in ontvangst en besluit over het al of niet toekennen van de status van nationaal park aan Hollandse Duinen. Een uitspraak van de staatssecretaris wordt begin 2025 verwacht.