Krimlindes in het nauw

Sinds 2015 is er al sprake van een nieuwe inrichting voor het plein tussen het Paleis Noordeinde en de Gotische zaal van de Raad van State. Een historisch plein dat jaarlijks tijdens Prinsjesdag het decor is van het begin en einde van de rondrit met de Gouden Koets. Op dit plein staat sinds 1987 ook het Wilhelminamonument. Het bronzen beeld van de oude vorstin wordt daar geflankeerd door oude bomen. Allereerst is daar de Postzegelboom, een gezonde monumentale paardenkastanje, daarnaast staan twee Krimlindes van ca 80 jaar oud en deze rij wordt afgesloten door een rode beuk die het decor vormt voor de achterzijde van het beeld. Tegen de muur van de Gotische zaal staan 3 zomerlindes, die de entourage van het plein aan de overzijde afsluiten met groen. Aan de andere kant van de Postzegelboom staat nog een grote plataan in de achtertuin van Paleis Kneuterdijk. De bomen staan elkaar niet in de weg en zijn goed onderhouden.

“Teveel aan groen”
Toch heeft het ingenieursbureau Den Haag bij het maken van een nieuw plein-ontwerp gemeend dat hier een teveel aan groen is. De drie zomerlindes worden te groot en verhullen de architectuur van de zaalmuur en moeten daar weg. En ook de twee oude Krimlindes tussen Postzegelboom en Rode Beuk worden door de ontwerpers als “teveel” ervaren. “Vanwege leeftijd en complexe wortelgroei kunnen ze niet worden verplant, dus moeten ze worden gekapt”, vindt het ingenieursbureau. Bij navraag blijkt dat tijdens het overlegproces met alle partijen, waaronder ook de Adviesraad Monumentale Bomen waarin de AVN zitting heeft, deze twee lindes niet ter sprake zijn gebracht. Pas in een laatste presentatie van het definitieve ontwerp kwam daarover de aap uit de mouw.

Bomen horen hier op deze plek
Uiteraard heeft de AVN direct actie ondernomen. Boomdeskundigen Bas Steeks en Joost Gieskes van de AVN laten weten: “Ze horen hier op deze plaats op dit plein. Ze passen perfect in het ontwerp. Ze staan hier al ruim 80 jaar, ze zijn vitaal en beeldbepalend. Deze soort komt in deze leeftijd en deze vorm maar beperkt voor in Den Haag. Kortom, we praten hier over zeer waardevolle bomen, die thuis horen op de lijst van Monumentale Bomen.”
De AVN heeft dan ook navraag gedaan naar de gelopen procedure van het nieuwe pleinontwerp en bekeken waar het mis is gegaan bij de besluitvorming over de Krimlindes. Uit de verslagen bleek dat alle partijen zich hebben geconcentreerd op de vormgeving van het monument en deze bomen zijn daarbij niet ter sprake gekomen. Omdat ze nog niet op de definitieve lijst monumentale bomen staan, bleef het contact met de Adviesraad Monumentale Bomen beperkt tot een overleg over de Postzegelboom. Die krijgt in het ontwerp meer ruimte met als argument dat het verwijderen van de Krimlindes ook meer zicht geeft op de monumentale Postzegelboom.

Verschil in manier van denken
Met het gedachtegoed dat er meer zichtruimte moet komen voor monument en Postzegelboom wordt het verschil in denken blootgelegd tussen de technische ontwerpers van het ingenieursbureau en de boomdeskundigen. De civiel ingenieurs hebben niet gekeken naar de waarde van de twee bomen en voetstoots aangenomen dat het tijd werd voor een opfrisbeurt van het plein, met meer licht en ruimte. Daarvoor stonden naar hun idee deze bomen in de weg.

Niet volgens collegeakkoord

Ongeloofwaardig voorstel
Ons rapport naar wethouder De Mos zorgde ervoor dat de procedure 6 weken stil kwam te liggen. Vervolgens kreeg de AVN tijdens een persoonlijke uitnodiging van de bestuursadviseur van Richard de Mos en de projectleider te horen dat er besloten was tot een compromis. Eén boom mag blijven staan en de andere wordt gekapt. Een volstrekt ongeloofwaardig voorstel, want dit lost niets op en blijft nog steeds verkwisting van stedelijk groen.  We waren dan ook verbijsterd; en al helemaal toen we de aangevoerde argumenten voor kap van die ene boom ter plaatse gingen natrekken. Er klopte niets van.

Bezwaar tegen kap
Er blijft nu niets anders over dan officieel juridisch bezwaar indienen tegen deze voorgenomen kap. De AVN heeft minder moeite met het verwijderen van de drie zomerlindes tegen de muur van de Gothische zaal. Deze bomen zijn veel jonger en worden te groot voor deze locatie. Met goede zorg kunnen ze verplant worden. Dat is dan een kleine troost voor het dreigende verlies van zoveel groen op dit historische plein