Cartouche wil naar de eredivisie
Door: Aletta de Ruiter
Schuin tegenover winkelcentrum Leidschenhage ligt een sportcomplex met hockeyvelden, tennisbanen en twee maneges. Alhoewel de diverse sportdisciplines goed renderen vraagt de omgeving om aandacht. De huidige inrichting is sterk verouderd en aan een opfrisbeurt toe. Een van de maneges wordt binnenkort opgeheven en de hockey-club wil graag uitbreiden. Deze wijziging was voor projectontwikkelaar Realconomy uit Rotterdam aanleiding om een voorzet te doen voor herinrichting van de gehele omgeving van de sportvelden. Manege Esbi, waarvan de eigenaar wil stoppen met de exploitatie, werd opgekocht en voor de aangrenzende manege Hestar is een verhuisplan gemaakt. Het grondkavel dat daarbij vrijkomt kan worden gebruikt voor woningbouw, aldus de plannen van Realconomy.
Verdichting
Ook de gemeente Leidschendam-Voorburg heeft een woningbouwopgave van het rijk gekregen. En evenals in andere steden zoekt men de ruimte in het verdichten van bestaand stedelijk weefsel. In het onderhavige geval is het niet zo’n slechte keus om een verouderd sportcomplex te gebruiken voor projectontwikkeling en herinrichting. De eerste plannen van Realconomy gaan echter verder dan woningbouw op de vrijgekomen kavels. Cartouche wil een nieuw hoofdveld met tribune en ondergrondse parkeergarage. Om die kosten te dekken staan er ook flatgebouwen gepland aan de kop van de hockeyvelden en in het groen van het naastgelegen parkje.
Stedenbouwkundige puzzel
Wanneer we deze eerste plannen aanschouwen, valt het op dat er vooral met een technische bril naar het ontwerp is gekeken. Bouwhoogte, volume, voorzieningen en esthetiek van de ruimtelijke maatvoering zijn beslist op een verantwoorde manier in het plan verwerkt. Er zijn degelijke analyses gemaakt van de huidige situatie en er zijn veel referentiebeelden hoe mooi het allemaal kan worden. In de omgevingsanalyse en planvisie wordt alleen de huidige natuurwaarde vergeten. Dat wil zeggen, er is aan een ecologisch adviesbureau gevraagd om een quickscan te maken. De uitkomst van dat ene veldbezoek op 1 augustus 2019 is dat er weinig natuurwaarde aanwezig is. In de kleine lettertjes staat wel dat voor specifieke soorten nader onderzoek gewenst is, maar dat heeft de projectontwikkelaar niet direct op het netvlies omdat het zijn vakgebied niet is. Wel wordt er een groenvisie gepresenteerd, maar groen is nog geen natuur.
Houtwallen en moerasbosje
Tijdens een eerste presentatie voor omwonenden kwam bij de aanwezigen de behoefte boven om te weten hoe het met de natuur in het gebied staat. Enkele bewoners verzochten de AVN om met het plan mee te kijken. Dat kon, daar zijn we immers voor.
Na een eerste kennismaking in de kantine van de tennisclub stond op 5 februari een rondje sportcomplex en stadspark op het programma. Lastig om in zo’n winters landschap de natuurwaarde van het terrein in te schatten. Het was vooral druilerig en kaal. Maar wat wel direct opviel, was dat er achter de hoge hekken van de hockeyvelden oude houtwallen liggen. Op sommige plekken zelfs met waterverbinding. Als er ergens kansen voor natuur aanwezig zijn, dan is het wel op stille, afgesloten langgerekte bosranden zoals hier aanwezig. Dat vraagt dus om nader onderzoek. Even verderop kwamen we een open bosplek tegen met een plas in het midden. Uitgerekend op die plek stond een acht verdiepingen hoge flat ingepland.
Second opinion natuuronderzoek
De conclusie was snel getrokken, dit vraagt om nader onderzoek in de vorm van een second opinion. Vanzelfsprekend gaan we uit van een goede samenwerking en de beste intenties van de project- ontwikkelaar, maar een onafhankelijk advies is goud waard. De AVN heeft daarom besloten om in het voorjaar een eigen natuuronderzoek te doen, te beginnen met een broedvogelmonitoring. Door op frequente data in het voorjaar territoriumzang van vogels te inventariseren kun je een goed overzicht maken van de broedgevallen. En waar gebroed wordt, is voedsel en een volwaardig ecosysteem aanwezig. Vanuit die resultaten kunnen we een complete analyse van de huidige natuurwaarden van het gebied maken.
Meedenken en adviseren
We hebben Realconomy en de gemeente Leidschendam-Voorburg laten weten dat we graag meedenken met de ontwikkeling van het gebied. Het is niet de bedoeling om die tegen te houden. Maar de plekken die voor de natuur belangrijk zijn, moeten wel gespaard blijven en zelfs verbeterd worden om in het nieuwe ontwerp te worden meegenomen. Als je dat niet doet, bestaat het risico dat houtwallen gesloopt worden en er steriele groene tuinplanten voor in de plaats terugkomen. Dan is het nieuwe ontwerp wel groen, maar geenszins natuurlijk.