Buytenpark (bijna) perfecte natuur
Leon van den Berg
Het onderzoek is gedaan als een nulmeting: een inventarisatie voorafgaand aan een project om te beoordelen wat de stand van zaken is in een gebied voordat daar eventuele planologische aanpassingen worden gedaan. Vaak worden dit soort nulmetingen gebruikt in overleggen tussen gemeenten, projectontwikkelaars en natuurverenigingen.
Modder
De eerste confrontatie met het Buytenpark was niet erg positief. Dat was op een regenachtige dag in januari en er waren toen vooral veel dode planten en modderige, moeilijk begaanbare paden. Een vogelpopulatie was nauwelijks waarneembaar. Januari is geen maand om een nulmeting te verrichten, tenzij de bedoeling is niets te vinden, dus begon het eigenlijke onderzoek pas een paar maanden later.
Het Buytenpark bleek een bijzonder gebied! Alle vogels die in een dergelijk landschap te verwachten zijn kwamen er in ruime mate voor. Meer dan dat zelfs, want door de heuvels heersen in het gebied diverse microklimaten met afwijkende planten en bloemen en dus ook met insecten. Beide zijn belangrijk als voedselbron voor vogels. De soortenrijkdom en de aantallen waren zelfs onverwacht hoog.
Verstoringen
Toch zijn een aantal zaken waar te nemen die aandacht verdienen. Daar is bijvoorbeeld de gebrekkige zonering van het park. Er is zichtbaar een grote recreatiedruk op dit gebied. Zo zijn er veel mensen die in het gebied wandelen of er recreatief doorheen fietsen of er op de racefiets doorheen jakkeren.
Dan is er natuurlijk ook nog de druk van mountainbikers. Die activiteit is vooral geconcentreerd in het deel tussen het doorgaande fietspad en de volkstuinen, maar helaas zijn ze ook overal elders waar te nemen.
Je ziet ook het ontstaan van zogenaamde olifantenpaadjes door fietsers en voetgangers die overal doorheen struinen. Dat zorgt voor onnodige verstoring van flora en fauna. De potentiële kracht van dit park ligt juist in de aaneengesloten leefgebieden die door deze paadjes worden versnipperd. Dit is te voorkomen door het plaatsen van houtrillen of doornige struiken. Dat zou ook moeten gebeuren in het gebied waar mountainbiken is toegestaan, want de soortenrijkdom ter plekke blijft ver achter in vergelijking met het andere natuurdeel van het Buytenpark.
SnowWorld inpakken
Natuurlijk zijn er ook veel mensen die er hun hond uitlaten. Gelukkig broeden de meeste vogels hoog in een boom, riet of doornig en dicht struweel. Er is wel verstoring door loslopende honden, maar dit zijn vermoedelijk meer incidenten dan dat het structureel is. Overigens moeten honden hier wel aan de lijn. Je mag in een natuurlijk gebied, ook al is het aangelegd, ook een zekere ‘ongereptheid‘ verwachten. Wat dat precies is daar kun je van mening over verschillen, maar de dominante aanwezigheid van SnowWorld is zeker niet ongerept te noemen. Zoiets hoort niet thuis in dit gebied. Een oplossing zou zijn om het gebouw onderdeel te maken van de natuur, bijvoorbeeld door het inpakken van het gebouw met groen. Ook de heuvel is aangelegd, dus deze kan mogelijk nog opgehoogd worden.
Achtergrond van de studie was om te kijken hoe de natuurwaarde van het Buytenpark vergroot zou kunnen worden. Gelukkig blijkt dat niet nodig. De vogelrijkdom is prima en dat geeft aan dat het met de natuurwaarde van dit park goed zit. Er zijn wel de eerder genoemde aandachtspunten, maar dit betekent dus niet dat het park helemaal op de schop moet. De natuur weet blijkbaar wat zij doet!