Buienradar en de Scheveningse kust

Hoe werkt in essentie de buienradar? Het woord zegt het al: radar! Het is een heel oude afkorting van ‘Radio Detection And Ranging’ . De radar zendt electronische pulsjes uit en als die pulsjes tegen een substantieel deeltje (bijv. een regendruppel) aanbotsen, dan wordt het pulsje teruggekaatst naar de radarontvanger. De tijd die passeert tussen uitzenden en ontvangen  is een maat voor de afstand. En zo ontstaat het beeld op het scherm. De reeks van pulsjes wordt met een bepaalde frequentie of golflengte uitgezonden. Een langere golflengte kan grotere druppels goed detecteren, maar kleinere weer niet. Daarvoor worden kortere golflengtes gebruikt: de motregenradar. Hoe zwaarder de regenval, hoe donkerder gekleurd deze op het scherm wordt afgebeeld.
 
Soms moeilijk voorspelbaar
De buienradar kan niet alles zien. Maar soms klopt het beeld niet of denken we dat het niet klopt. Dat zit zo: het kan zijn dat de radar een bui detecteert, maar dat de regendruppels  onderweg naar de aarde verdampen als de atmosfeer warm is. En ja, dan valt er niets te voorspellen.
Het kan ook zijn dat de druppeltjes zo klein zijn dat de gewone radar ze niet ziet. Het scherm is dan schoon en toch regent het. Maar wellicht is het wel op de motregenradar te zien! Een tijd geleden sneeuwde het heel licht zonder dat de buienradar had gewaarschuwd. Wat bleek: die deeltjes waren zo ontzettend klein en verspreid dat het onmogelijk was ze te detecteren.

De kust en de buienradar
Onze stad ligt aan de kust, met een overgang van zee naar land. Onder bepaalde omstandigheden kan er een behoorlijk verschil zijn tussen de temperatuur boven zee en boven land. Als het boven land warmer is, en er komt volgens de buienradar een bui aandrijven, dan kan het zijn dat de regen boven land reeds is verdampt. En dat kan de buienradar niet voorspellen. Maar ook het omgekeerde is het geval. Geen bui te zien op de radar, en laat het nu toch spontaan gaan regenen. Dit fenomeen doet zich juist bij de kust voor. Het was kennelijk kouder boven land! En dan is er sprake van condensvorming  met als gevolg dat er regen ontstaat. Ook in zo’n geval is het een spontaan verschijnsel dat de buienradar niet kan voorzien, want de bui ontwikkelde zich bij de overgang van water naar land.

Feeling met de natuur
Wat is de moraal van dit verhaal? Kijk beslist op de buienradar, probeer het beeld te begrijpen, maar besef dat het geen wondermiddel is maar een hulpmiddel dat reusachtig makkelijk in het gebruik is. Maar vergeet niet om net als vroeger eens naar de lucht en de wolken te kijken. Dan houden we onze feeling voor dit natuurverschijnsel enigszins intact.