Home » ‘Oranje vlag’ vliegt volop in Meijendel

‘Oranje vlag’ vliegt volop in Meijendel

In de laatste atlas Dagvlinders van Nederland staat over de Keizersmantel (Argynnis paphia): “Sinds 1980 een verdwenen standvlinder”. Dat betekent dat hij zich in ons land niet meer voortplant; er worden hooguit nog zwervende individuen gezien. Maar in de duingebieden vinden we de keizersmantel weer terug. Kijkt u mee?

We noteren 4 juli 2014. Na bijna een halve eeuw afwezigheid van de vlindersoort stuit een vlinderfotograaf in de vallei Meijendel op twee keizersmantels die op de stam van een zomereik copuleren. Dat betekent onmiskenbaar nieuwe voortplanting. Is dit de start van een nieuwe populatie?

Oranje vlag

We kunnen de vraag gerust met ‘ja’ beantwoorden want tussen 2015 – 2017 signaleren kenners steeds meer exemplaren van deze prachtige vlinder. Alle reden dus om de keizersmantel aan u voor te stellen.
Deze vlindersoort is zonder meer spectaculair te noemen. Zijn omvang en diep oranje grondkleur geven hem de bijnaam ‘oranje vlag’. Zwarte streepjes en stippen op de bovenvleugels verraden dat hij tot de familie van de parelmoervlinders behoort. De ondervleugels van de vrouwtjes hebben fraaie lichtgroene en lichtpaarse tinten.

Viooltjes voor de rupsen

De waardplanten (voedsel voor de rupsen) zijn voornamelijk twee soorten viooltjes: het bosviooltje en het maarts viooltje. De vrouwtjes van vlinders zetten hun eitjes normaal gesproken af op de waardplanten, maar de keizersmantel doet dat niet. Het vrouwtje zet haar eieren in de zomer af op 1 à 1,5  meter hoogte in de schors van een eik. Die boom moet dan wel vlakbij viooltjes staan want daar kruipen de nuchtere rupsen in april naar toe. Na zich te hebben volgegeten,  verpoppen ze zich en hangen dan aan een takje dat uit de strooisellaag steekt.  In de tweede helft van juni vliegen de volwassen vlinders uit en vliegen dan tot in de eerste helft van augustus rond.

Tientallen
Het is een voortplantingsstrategie die in Meijendel (en enkele andere duingebieden) succesvol is gebleken. Werd in 2014 nog slechts een handjevol keizersmantels gezien, inmiddels vliegen er al tientallen.
De afhankelijkheid van eiken en viooltjes valt op. Voor de keizersmantel zijn open plekken in bossen, alsmede bosranden met zonnige en beschutte inhammen, essentieel. We mogen vaststellen dat Meijendel, met eiken en viooltjes binnen handbereik, voldoet aan de gestelde eisen.

En u kunt er volgend jaar weer van genieten. Als u in juli de omgeving van activiteitencentrum Meijendel bezoekt, zult u zien dat diverse vlindersoorten, waaronder deze fraaie keizersmantel, verzot zijn op de nectar van de dan in bloei staande vlinderstruiken. Maar bloesems van distels en leverkruid versmaden ze ook niet.