Einde van het kustpact, hoe verder
Jos Verhoeff. Foto: Angeline van Leeuwen
De duinen zijn door hun status van Natura 2000-gebied strikt beschermd. Maar op het strand is een andere situatie. Dat heeft voor het grootste deel de status van Natuurnetwerk Nederland (NNN), maar de wettelijke bescherming van NNN-gebieden is vaag. Daardoor blijft het strand kwetsbaar voor nieuwe bebouwing, steeds groter wordende strandtenten, strandhuisjes, jaarrond exploitatie en grote evenementen zoals Schollepop.
Ontwikkelingen op het strand betekenen ook veel voor de duinen. Als er evenementen zijn op het strand wordt vaak het achterliggende duin overlopen door feestvierders die er lawaai maken, ook ’s nachts, en rommel achterlaten.
Maar ook zie je dat, naarmate er meer reuring komt bij een strandopgang, deze eerst verstevigd wordt, er moeten immers meer mensen overheen, en vervolgens verbreed.
Het aantal betonplaten neemt toe en de verkeersbewegingen over de strandopgang ook. Legaal, transport van goederen van en naar de strandgelegenheden, maar ook illegaal. Er is controle, maar niet genoeg. Aan het einde komt er de roep tot verlichting om de nachtelijke feestgangers naar hun auto terug te laten keren.
Kustpact
Het Kustpact werd opgesteld als reactie op toenemende zorgen over de impact van bebouwing langs de Nederlandse kust. Het ‘Belgische model’, waar de kust over bijna de hele lengte is versteend kwam onder de aandacht toen milieugroepen becijferden wat er aan nog niet gerealiseerde projecten op de tekentafels en in bestuurskamers lag.
Petitie
Een directe aanleiding was het besluit van toenmalig minister Schultz van Haegen om het bouwverbod in de kuststrook op te heffen. Meer dan 105.000 mensen ondertekenden een petitie, georganiseerd door een coalitie van natuur- en milieuorganisaties, waaronder Natuurmonumenten, de Zeeuwse Milieufederatie en Stichting Duinbehoud. Deze handtekeningen werden aan de Tweede Kamer aangeboden en zetten de dreiging van grootschalige kustbebouwing hoog op de politieke agenda.
Deze druk vanuit de samenleving en natuurorganisaties zorgde er in 2017 voor dat dit besluit werd teruggedraaid, en het Kustpact werd gesloten om kustbebouwing een halt toe te roepen. Nieuwe bebouwing werd in principe niet toegestaan.
De afspraken hebben sindsdien bijgedragen aan het beschermen van de kust. Voor onze regio heeft dit pact bijvoorbeeld geholpen bij het voorkomen van recreatieve overontwikkeling op het strand, hoewel het niet heeft voorkomen dat de pilot voor de strandhuisjes bij de Zandmotor een aantal keer werd verlengd.
Inmiddels zijn vertegenwoordigers van alle ondertekenende partijen om tafel gegaan om te kijken of en hoe het Kustpact moet worden voortgezet na 2025. De meeste betrokken partijen zijn het er over eens dat het van grote waarde is geweest. Het lijkt een goed idee om het in de huidige vorm, al dan niet met aanpassingen, voort te zetten. Begin 2025 zal er een bestuurlijk overleg plaats vinden met de nieuwe minister van Infrastructuur en Waterstaat. In dit overleg zal de verkenning over de toekomst van het Kustpact verder plaats vinden.