Home » Een Haagse Veteraan

Een Haagse Veteraan

Dankzij contacten met David Lonsdale, de Britse topdeskundige van Ancient and Veteran Trees, kreeg ik een goed beeld van de eigenschappen waaraan een veterane boom moet voldoen. Het lag voor de hand om te onderzoeken of er in Den Haag bomen zijn die aan die criteria voldoen. In Clingendael vond ik een uniek exemplaar.

Door: Joost S.H. Gieskes

 

Een welomschreven definitie van een Veteraan boom is niet mogelijk. Dat heeft verschillende redenen: de grote gevarieerdheid aan boom-soorten, de vormen en structuren, het leeftijdverloop, de zeldzaamheid, de relatie tot de omgeving en vele andere factoren spelen allemaal een rol bij de beoordeling. Het belangrijkste criterium is dat een boom oud en over de top van het volgroeide stadium heen is. Maar oud is een betrekkelijk begrip en verschilt per boomsoort. Een veteraan moet daarbij ook aanzienlijk ouder zijn dan zijn soortgenoten. En ook de omgeving is bepalend. Meestal zullen het bomen met een forse omvang zijn: een dikke boom dus. Kortom de boom moet van waarde worden geacht wegens zijn hoge leeftijd, biologische waarde, als individu esthetischewaardevol zijn alsook in relatie tot zijn omgeving. Verder spelen belevingswaarde, cultuurhistorische waarden, bijzondere karakteristieken en zeldzaamheid een rol. En los daarvan kan de ontstaansgeschiedenis meetellen, bijvoorbeeld als de boom gekoppeld is aan een persoon of gebeurtenis.

 

Overgebleven leilinde
Op de Schapenwei van Clingendael bevindt zich een bijzondere Hollandse linde. Niet alleen bijzonder door zijn aanzienlijke ouderdom maar ook door zijn opvallende vormen. Het staat met grote waarschijnlijkheid vast dat de boom omtrent 1733 is geplant.
In die tijd werd de formele classicistische tuin verregaand vereenvoudigd. Langs de nieuw aangelegde slangenmuur werd een rij leilinden aangeplant. Daar is er nog één van over. De oude linde op de Schapenwei is ook een leilinde geweest. Vrijwel zeker heeft ook daar een rij linden gestaan als afsluiting van het landgoed. Geraadpleegde deskundigen oordelen dat deze boom aan alle criteria voldoet om tot veteraan te worden benoemd.

 

Eerste veteraan boom van Nederland
In het jaar 2015 maakte de Adviesraad Monumentale Bomen een voorstel tot aanwijzing van deze Hollandse linde als ‘veteraan’. De boom is wel al zeer oud maar vitaal genoeg om nog veel ouder te worden mits de omstandigheden optimaal zijn. Daarvoor wordt hij extra vertroeteld.

Op 4 oktober 2019 was het zo ver. De gemeente Den Haag gaf het formele akkoord om de boom tot ‘Veteraan Boom’ te verklaren. Met enig feestgedruis vond de aanwijzing ter plekke plaats. Het siert de gemeente Den Haag om tot deze actie over te gaan; het is de eerste veteraan boom van Nederland.